In deze bijdrage bespreek ik het transdisciplinaire project Minatori di memorie (Mijnwerkers van de herinnering) dat sinds 2016 in Bologna loopt, georganiseerd door de vakgroep Nederlands van de Universiteit aldaar, in samenwerking met antropologe Sonia Salsi, zelf mijnwerkerskind uit Lindeman in Belgisch-Limburg. Dit platform is gewijd aan de studie van het cultureel geheugen van de mijnen en de Italiaanse migratie naar de transnationale Belgisch en Nederlandse mijnstreek. Meertaligheid, vertaalwetenschap, World Literature en Cultural memory studies komen productief bij elkaar samen om de materële en immateriële sporen van dit belangrijke hoofstuk binnen de Europese geschiedenis op een relevante manier te bestuderen en tevens te actualiseren. Een aantal kunstvormen en kunstenaars worden kort besproken: een verhaal van Kenan Serbest, de rapmuziek van Don Luca, de literaire non-fictie van Roberta Sorgato, een citybook van Mauro Pawlowski, een film van Stijn Coninx en een docufilm van Remo Perrotti. Wat deze kunsteraars, die uit verschillende landen en culturen komen, gemeenschappelijk hebben, is dat zij het mijnverleden en/of migratie niet direct hebben meegemaakt, maar meestal indirect, als post-memory, gedragen door boeken, foto’s, films, video’s en de sociale media. Hun werk biedt een docent-onderzoeker en een student in de neerlandistiek de kans om zich buiten het traditionele domein van de discipline te bewegen en interessante interdisciplinaire allianties aan te gaan. Multien interdisciplinariteit en crossovers blijken dan ook van vitaal belang om kleine alfa’s zoals Dutch Studies buiten Nederland en Vlaanderen aantrekkelijk en levensvatbaar te maken en om nieuwe stimulerende onderzoekswegen te bewandelen.
